مطالعه تجزیه بقایای گیاهان برنج، گندم، پنبه، سویا و کلزا با استفاده از چهار گونه قارچ تجزیه کننده در شرایط آزمایشگاهی

تجزیه بقایای گیاهی توسط قارچ¬های غیر بیمارگر گیاهی از اهداف این پژوهش بود. برای انجام آن کارپوفر قارچ¬های کلاهک¬دار صدفی و جنگلی چوب¬زی از روی تنه درختان افتاده و¬ کپک¬های سبز- زیتونی و سیاه از روی بقایای گیاهی جمع¬آوری و جدایه¬ها شناسایی شدند و شرایط محیطی مناسب رشد جدایه¬ها مورد مطالعه قرار گرفت. جهت بررسی روند تجزیه بقایای برنج، گندم، پنبه، کلزا و سویا با قارچ¬های مایه¬زنی شدند. سپس میزان همی¬سلولز، سلولز، لیگنین، نیتروژن و کربن آلی آنها اندازه¬گیری شده و فعالیت آنزیم سلولاز، زیلاناز و پلی¬گالاکتوروناز سنجیده شد. گونه¬هایpleurotus ostreatus وphanerochaete chrysoporium از روی چوب درختان جنگلی و گونه¬های trichoderma viride و aspergillus niger از روی بقایای گیاهی شناسایی شدند. قارچp. ostreatus وp. chrysoporium بر روی محیط کشت مالت-آگار، عصاره مخمر-آگار و سیب¬زمینی¬-دکستروز-آگار و ph متمایل به اسیدی رشد خوبی داشتند. قارچ t.virid و a. niger بر روی محیط کشت زاپک-آگار و سیب¬زمینی¬-دکستروز-آگار و ph متمایل به اسید تا خنثی رشد خوبی داشتند. رشد بهینه گونه¬های p. ostreatus و t. viride در دمای 24 درجه سانتی¬گراد و گونه¬های a. nigerو p. chrysoporium در دماهای 26 درجه سانتی¬گراد بود. سرعت استقرار و رشد قارچ¬های p. ostreatus , a. niger, t. viride و p. chrysoporium به ترتیب از بیشتر به کمتر بر روی بقایای گیاهان سویا، پنبه، کلزا، گندم و برنج مشاهده شد. تجزیه ترکیب همی¬سلولزی در تمامی بقایای گیاهی بیشتر از سلولز و لیگنین بود. تجزیه مواد همی¬سلولزی توسط قارچ¬های p. ostreatus، t. viride،. a. niger و p. chrysoporium به¬ترتیب از بیشتر به کمتر صورت گرفت. بیشترین تخریب مواد سلولزی توسط p. ostreatusو t. viride بر روی کلیه بقایای گیاهان به¬جز برنج انجام گرفت. قارچ¬های p. ostreatus وp. chrysoporium بیشترین و t. viride و a. niger کمنرین تاثیر را بر روی مواد لیگنینی داشتند. بیشترین نیتروژن در روی بقایای سویا و برنج با a. niger و کمترین میزان نیتروژن بر روی بقایای سویا با p. ostreatus، p. chrysoporium و t. viride آزاد شد. هر چهار قارچ آنزیم سلولاز، زیلاناز و پلی¬گالاکتوناز تولید کردند. قارچ p. ostreatus در تولید آنزیم سلولاز و p. chrysoporium در تولید آنزیم زیلاناز و t. viride در تولید آنزیم پلی¬گالاکتوروناز فعال¬تر بودند. تولید سلولاز بر روی بقایای برنج، گندم، پنبه و کلزا و تولید زیلاناز و پلی¬گالاکتوروناز بر روی بقایای گندم مناسب¬تر بودند.